Η διαδικασία αποκρατικοποίησης Ημικρατικών αρχίζει μετά από 2-3 χρόνια- Οι πρόνοιες του σχεδίου δράσης που εγκρίθηκε από το Υπουργικό - Δεσμεύσεις της Κυβέρνησης έναντι των εργαζομένων - Όχι πώληση τώρα, λέγει η ΣΥΤΑ

Το Υπουργικό Συμβούλιο άναψε το πράσινο φως στο νομοσχέδιο - πολιτική απόφαση για τις αποκρατικοποιήσεις της Αρχής Ηλεκτρισμού, της CYTA και της Αρχής Λιμένων, κάτι που αποτελεί υποχρέωση της Κυπριακής Δημοκρατίας έναντι των δανειστών της για εκταμίευση της επόμενης δόσης. Η απόφαση πάρθηκε ομόφωνα, με το ΔΗΚΟ να διατηρεί ωστόσο κάποιες επιφυλάξεις.
Σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση του Υπουργικού Συμβουλίου, ο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Στυλιανίδης, τόνισε πρόκειται για ένα πρώτο βήμα αποκρατικοποίησης κρατικής περιουσίας, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ξεπούλημα των ημικρατικών οργανισμών.
Το προτεινόμενο Πρόγραμμα Δράσης περιλαμβάνει την προοπτική αποκρατικοποίησης Κρατικών Οργανισμών συμπεριλαμβανομένων, της Αρχής Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (ΑΤΗΚ), της Αρχής Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ), της Αρχής Λιμένων Κύπρου (ΑΛΚ), καθώς επίσης και ακίνητης περιουσίας του Κράτους. Προτείνεται επίσης, η συμπερίληψη δραστηριοτήτων που το Κράτος προτίθεται να παραχωρήσει στον ιδιωτικό τομέα για διαχείριση τους, όπως είναι το καζίνο, το κρατικό λαχείο και τα παιγνιομηχανήματα.

Το Πρόγραμμα Δράσης στοχεύει σε έσοδα €1 δισ. μέχρι τα μέσα του 2016 και επιπλέον €400 εκατ. μέχρι το τέλος του 2018. Τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις θα χρησιμοποιηθούν για ισόποση μείωση του δημόσιου χρέους,  με σκοπό την βελτίωση της προοπτικής βιωσιμότητας του, ανέφερε ο κυβερνητικό εκπρόσωπος.

Μέσα από το προτεινόμενο πρόγραμμα, πέραν από την είσπραξη εσόδων για το Κράτος, επιδιώκονται τα ακόλουθα:

● Μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της οικονομίας και δημιουργία θέσεων εργασίας μέσα από την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την ενίσχυση του ανταγωνισμού.

● Καλύτερη αξιοποίηση του εργατικού δυναμικού, αύξηση της αποδοτικότητας και παραγωγικότητας των οργανισμών, ενδυνάμωση της εταιρικής διακυβέρνησης και συνακόλουθη βελτίωση της κερδοφορίας τους.

● Ενδεχόμενη καλύτερη τιμολόγηση και βελτίωση της ποιότητας υπηρεσιών, προς όφελος του καταναλωτή.

● Μείωση στο ετήσιο έλλειμμα του Κρατικού Προϋπολογισμού σε περιπτώσεις αποκρατικοποίησης οργανισμών που χρηματοδοτούνται από το Κράτος.

● Ανάπτυξη της αγοράς κεφαλαίων, με ενδεχόμενη ένταξη μεγάλων οργανισμών στο Χρηματιστήριο.

● Περιορισμός των πολιτικών παρεμβάσεων και ενίσχυση της αξιοκρατίας.

Όπως τόνισε ο κ. Στυλιανίδης, «ζητήματα ασφάλειας του κράτους και γενικά περιπτώσεις για τις οποίες απαιτείται η προστασία των ουσιωδών συμφερόντων της Δημοκρατίας θα αντιμετωπιστούν μέσα από την διαδικασία, για κάθε Οργανισμό ξεχωριστά, σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και σύμφωνα και με διεθνείς βέλτιστες πρακτικές».

Σε ότι αφορά την αποκρατικοποίηση, ο κ. Στυλιανίδης ανέφερε οτι πρόκειται για μια εξελικτική διαδικασία που θα διαρκέσει τρία με τέσσερα χρόνια και ότι σε αυτή, κάθε ημικρατικός οργανισμός θα αντιμετωπισθεί ως ξεχωριστή περίπτωση.

Τόνισε παράλληλα ότι με την απόφαση διασφαλίζονται τα εργασιακά δικαιώματα των υπαλλήλων στους υπό κρατικοποίηση οργανισμούς, καθώς και τα συμφέροντας των Κύπριων πολιτών.

Ανέφερε ότι η πρώτη αποκρατικοποίηση θα έρθει μετά από δύο χρόνια, και μέσα από συστηματική αναδιοργάνωση του οργανισμού, αλλά και αφού προηγηθεί η έξοδος της κυπριακής οικονομίας από την ύφεση.

Διευκρίνισε ότι οι εργαζόμενοι θα μπορούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία των μετοχοποιήσεων.

Σημαντικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι στο μεσοδιάστημα, τυχόν οφέλη που θα προκύψουν από άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας (π.χ. αδειοδότηση και λειτουργία καζίνο), θα προσμετρώνται στην εξεύρεση του 1,4 δισεκατομμυρίου ευρώ που ζητά η Τρόικα από τις ιδιωτικοποιήσεις.

Τι προβλέπει το Πρόγραμμα Δράσης

1. Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου (ΑΤΗΚ)

Η ΑΤΗΚ παρέχει τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες (σταθερή και κινητή τηλεφωνία, διαδικτυακές και ευρυζωνικές υπηρεσίες, ψηφιακή τηλεόραση) τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς, με παρουσία και στην Ελλάδα.

Κύρια Στάδια Υλοποίησης:
Στάδιο 1: Μετατροπή της ΑΤΗΚ από Οργανισμό δημοσίου δικαίου σε μετοχική εταιρεία ιδιωτικού δικαίου, με μοναδικό μέτοχο το κράτος (μέχρι 31.12.14).
Στάδιο 2: Απόφαση για ένα ποσοστό από το μετοχικό κεφάλαιο που θα προσφερθεί στους εργαζόμενους σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο (Ταμείο προνοίας/συντάξεων), σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς (μέχρι 31.3.15).
Στάδιο 3: Αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή ο οποίος θα μεταφέρει την απαραίτητη τεχνογνωσία και θα συμβάλει στον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των δραστηριοτήτων του οργανισμού (επιλογή και ολοκλήρωση διαδικασίας μέχρι 31.12.15).

Παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη στην όλη διαδικασία:

● Διατήρηση της ΑΤΗΚ ως ενιαίου συνόλου: Όλοι οι τηλεπικοινωνιακοί οργανισμοί (συμπεριλαμβανομένων και αυτών που ανταγωνίζονται την ΑΤΗΚ) συνδυάζουν όλες τις υπηρεσίες που προσφέρονται από ΑΤΗΚ (σταθερή και κινητή τηλεφωνία και ευρυζωνικές υπηρεσίες). Συνεπώς ο οποιοσδήποτε τεμαχισμός της ΑΤΗΚ θα οδηγούσε πιθανότατα σε μείωση της αξίας της.

● Ζητήματα ασφαλείας του κράτους (π.χ. τα δίκτυα τηλεπικοινωνίας της Κυβέρνησης, της εθνικής φρουράς και της αστυνομίας), θα αντιμετωπιστούν μέσα στα πλαίσια της διαδικασίας αποκρατικοποίησης σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές του κράτους.

2. Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ)

Οι δραστηριότητες της ΑΗΚ περιλαμβάνουν σήμερα τέσσερεις, κατά νόμο, ξεχωριστές δραστηριότητες:
(1) την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας,
(2) τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, που περιλαμβάνει μόνο μεταφορά από γραμμές και ηλεκτρικές εγκαταστάσεις υψηλής τάσης,
(3) τη διανομή ηλεκτρικής ενέργειας, που σημαίνει τη διανομή ηλεκτρισμού μέσω συστήματος μέσης και χαμηλής τάσης, και
(4) την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, που σημαίνει την πώληση, συμπεριλαμβανομένης της μεταπώλησης, ηλεκτρικής ενέργειας σε πελάτες.

Η διαδικασία αποκρατικοποίησης της ΑΗΚ θα πρέπει να λάβει υπόψη τα ακόλουθα σημαντικά δεδομένα:

● Πριν από την λήψη οριστικών αποφάσεων, θα πρέπει να διεξαχθεί εξειδικευμένη για το θέμα μελέτη, η οποία να καταδεικνύει το βέλτιστο τρόπο αποκρατικοποίησης της ΑΗΚ. Η μελέτη, μεταξύ άλλων, θα πρέπει να εισηγείται τη νέα δομή, το ρόλο και τις αρμοδιότητες του Οργανισμού, λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα και άλλων συναφών μελετών (π.χ. τη μελέτη που διεξάγεται από τον Νορβηγικό Οίκο ARNTZEN de BESCHE Advokatfirma AS, σε σχέση με την οργανωτική δομή και το νομοθετικό/ ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τον τομέα της ενέργειας στην Κύπρο), καθώς και ανάλογη διαμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου έτσι ώστε να διασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα της άσκησης ρυθμιστικού ελέγχου.

● Στη βάση των πιο πάνω μελετών θα πρέπει να προηγηθεί ο διαχωρισμός («unbundling») των δραστηριοτήτων της ΑΗΚ, ενδεχομένως υπό ξεχωριστές νομικές οντότητες, ο οποίος θα επιτρέψει τη δυνατότητα εκτίμησης της αξίας της κάθε δραστηριότητας/νομικής οντότητας της ΑΗΚ ξεχωριστά.

Ενδεικτικά Στάδια Υλοποίησης:
Στάδιο 1: Διαχωρισμός («unbundling») των δραστηριοτήτων της ΑΗΚ σε ξεχωριστές νομικές οντότητες (μέχρι 30.06.15).
Στάδιο 2: Μετατροπή της ΑΗΚ από Οργανισμό δημοσίου δικαίου σε μετοχική εταιρεία/εταιρείες ιδιωτικού δικαίου, με μοναδικό μέτοχο το κράτος (μέχρι 31.12.15).
Στάδιο 3: Απόφαση για ένα ποσοστό από το μετοχικό κεφάλαιο που θα προσφερθεί στους εργαζόμενους σε ατομικό ή συλλογικό επίπεδο (Ταμείο προνοίας/συντάξεων), σύμφωνα με τους κανόνες της αγοράς (μέχρι 31.3.16).
Στάδιο 4: Αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή/επενδυτών για  ένα ή περισσότερους τομείς  δραστηριοτήτων/οντοτήτων της ΑΗΚ στη βάση του αποτελέσματος του διαχωρισμού των δραστηριοτήτων της και των εξειδικευμένων μελετών για την αγορά Ενέργειας (επιλογή και ολοκλήρωση της διαδικασίας μέχρι 30.9.17).

3. Αρχή Λιμένων Κύπρου (ΑΛΚ)

Η ΑΛΚ λειτουργεί ως ο διαχειριστικός Οργανισμός των κυπριακών λιμανιών και των τερματικών σταθμών καυσίμων. Η ΑΛΚ ασκεί επίσης δραστηριότητες σε σχέση με το συντονισμό και έλεγχο των παροχέων λιμενεργατικών υπηρεσιών (δραστηριότητες εμπορικής αξίας).

Κύρια Στάδια Υλοποίησης:
Στάδιο 1:  Η ΑΛΚ θα διατηρηθεί ως δημόσιος Οργανισμός, με κύριο σκοπό την άσκηση εποπτικού/ρυθμιστικού ρόλου, ο οποίος θα ενισχυθεί (μέχρι 31.12.14).
Στάδιο 2: Η διαχείριση των εμπορικών δραστηριοτήτων των λιμανιών Λεμεσού και Λάρνακας μπορεί να αποδοθεί στον ιδιωτικό τομέα:

(α) Για το λιμάνι Λάρνακας, η διαδικασία ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη στη βάση Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (PPP).

(β) Για το λιμάνι Λεμεσού, όσο αφορά την φόρτο-εκφόρτωση εμπορευματοκιβωτίων /διαμετακομιστικός σταθμός, κρίνεται, με βάση τα σημερινά δεδομένα, ως προσφορότερη επιλογή η παραχώρηση από το Κράτος άδειας (“license”) μεγάλης διάρκειας σε κατάλληλο διαχειριστή λιμένων (port operator), ο οποίος θα επιλεγεί μετά από διεθνή διαγωνισμό (μέχρι τις 31.12.15).

4. Άλλοι Οργανισμοί

Προτείνεται επίσης η αποκρατικοποίηση των ακόλουθων οργανισμών/εταιριών:

● Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου (ΧΑΚ): Το Χρηματιστήριο Αξιών Κύπρου είναι ένα ρυθμιζόμενο χρηματιστήριο, στο οποίο πραγματοποιούνται συναλλαγές για εταιρικές αλλά και δημόσιες αξίες, όπως μετοχές, ομόλογα και ΔΑΜ. Κύριοι συμμετέχοντες είναι τα Μέλη του Χρηματιστηρίου (χρηματιστηριακά γραφεία), εισηγμένοι εκδότες και επενδυτές.

● Αρχή Κρατικών Εκθέσεων: Η Αρχή Κρατικών Εκθέσεων έχει ως αποστολή την οργάνωση Διεθνών και Τοπικών Εκθέσεων με σκοπό την ανάπτυξη του εμπορίου, την προώθηση των εξαγωγών κυπριακών βιομηχανικών προϊόντων και τη διεθνή κατανόηση. Η αποκρατικοποίηση θα αφορά την πώληση της ακίνητης περιουσίας.

● Δασικές Βιομηχανίες: Παραγωγή ποιοτικών και ανταγωνιστικών βιομηχανικών προϊόντων ξύλου. Η αποκρατικοποίηση θα αφορά την πώληση του 51% του μεριδίου των μετοχών που κατέχει το κράτος.

● Παγκύπρια Εταιρεία Αρτοποιών: Αλυσίδα αρτοποιείων. Η αποκρατικοποίηση θα αφορά την πώληση του 11.9% του μεριδίου των μετοχών που κατέχει το  κράτος.

Για τους πιο πάνω οργανισμούς και εταιρείες ολοκλήρωση διαδικασιών μέχρι 30/6/16.

Προτείνεται επίσης η περαιτέρω επεξεργασία/μελέτη των προοπτικών μετοχοποίησης και αποκρατικοποίησης των ακόλουθων Οργανισμών πριν από την λήψη ενδεχόμενων αποφάσεων:

● Οργανισμός Χρηματοδοτήσεως Στέγης
● Κυπριακός Οργανισμός Αναπτύξεως Γης
● Κυπριακή Εταιρεία Αποθήκευσης Πετρελαιοειδών (ΚΕτΑΠ)
● Επιτροπή Σιτηρών Κύπρου
● Κεντρικό Σφαγείο Κοφίνου (ακίνητη περιουσία)

5. Ακίνητη περιουσία

Στο Πρόγραμμα Δράσης θα ενταχθεί μέρος της ακίνητης περιουσίας του Κράτους, μέσα στα πλαίσια μιας ευρύτερης πολιτικής για την διαχείριση και αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας.

Έμφαση θα δοθεί σε μεγάλα εμπορικά και αξιοποιήσιμα τεμάχια. Σημειώνεται ότι η διαδικασία πώλησης κρατικής ακίνητης περιουσίας θα λάβει υπόψη την ανάγκη για μη διατάραξη της αγοράς ακινήτων.

Επιπρόσθετα, στο Πρόγραμμα Δράσης θα συμπεριληφθούν και τα έσοδα από τεμάχια που αναμένεται να τύχουν εκμετάλλευσης μέσω Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.

Στο πρόγραμμα αξιοποίησης της ακίνητης περιουσίας του Κράτους ενδέχεται να περιληφθεί και ακίνητη περιουσία Κρατικών οργανισμών που θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αποκρατικοποίησης και η οποία δεν χρησιμοποιείται για τις εμπορικές δραστηριότητες τους.

6. Αδειοδοτήσεις

Προτείνεται η αδειοδότηση  τομέων οικονομικής δραστηριότητας, ως ακολούθως:

● Λειτουργία Καζίνο (η διαδικασία της παραχώρησης μέσω προσφορών είναι σε εξέλιξη).
● Κρατικό Λαχείο (μέχρι 30/6/15)
● Παιγνιομηχανήματα τύπου VLTs (μέχρι 30/6/15).

* Το ποσοστό απόδοσης σε επενδυτές και στους εργαζόμενους, ανά οργανισμό, θα αποφασιστεί στην εξέλιξη της διαδικασίας ανάλογα με την διαμόρφωση των δεδομένων και του επενδυτικού ενδιαφέροντος.

** Με βάση το πιο πάνω πρόγραμμα η επίτευξη του εισπρακτικού στόχου των €1.4 δισ. (€1δισ. μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2016, και €400εκατ. μέχρι το τέλος του 2018) κρίνεται ως εφικτή.


Cyta: Προτεραιότητα η αναδιάρθρωση-Όχι σε πώληση

Η συγκεκριμένη χρονική περίοδος δεν είναι κατάλληλη για πώληση μέρους ή ολόκληρης της Cyta, σημειώνεται σε ανακοίνωση του Οργανισμού.

Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι το Συμβούλιο της Cyta σε σειρά συνεδριάσεών του εξέτασε το σκηνικό που διαμορφώνεται σε σχέση με τη μνημονιακή πρόνοια για ιδιωτικοποίηση ημικρατικών οργανισμών και σημειώνει πως «η συγκεκριμένη χρονική στιγμή είναι η δυσκολότερη για πώληση μέρους ή ολόκληρου τηλεπικοινωνιακού οργανισμού».

Αναφέρεται επίσης ότι η Cyta «πρέπει άμεσα να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση, με στόχο τη μείωση του κόστους που θα επιφέρει αύξηση της αξίας της».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η Cyta έχει ήδη κάνει σοβαρή προεργασία στον τομέα αυτό και βρίσκεται ένα βήμα πριν ξεκινήσει την προσπάθεια αναδιάρθρωσης, υποστηριζόμενη από σοβαρούς διεθνείς οίκους που ειδικεύονται σε τέτοια θέματα.

Η αναδιάρθρωση της Cyta, προστίθεται, «θα διαφυλάξει το μέλλον του Οργανισμού και θα επιφέρει αύξηση της κερδοφορίας του και συνάμα αύξηση της αξίας του».

Με αυτό τον τρόπο, αναφέρεται, «το κράτος θα συνεχίσει να έχει ένα περιουσιακό στοιχείο αυξανόμενης αξίας, που θα μπορεί να το αξιοποιήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο χωρίς πιέσεις και χρονοδιαγράμματα».