Οι χαμηλά αμειβόμενοι τα θύματα της ανεργίας

Η κατακόρυφη αύξηση της ανεργίας στην Κύπρο τα τελευταία έξι χρόνια, έπληξε κυρίως τα χαμηλότερα εισοδηματικά στρώματα όπως οι νέοι, οι εργάτες, οι πωλητές και οι τεχνίτες, με αποτέλεσμα να ανοίγει η κοινωνική ψαλίδα στο νησί, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν από τη Στατιστική Υπηρεσία Κύπρου.

Επίσης, το β’ τρίμηνο του 2013 το ποσοστό ανεργίας μεταξύ των Κυπρίων ήταν για πρώτη φορά μεγαλύτερο από αυτό των αλλοδαπών.

Το ανησυχητικό προφίλ της ανεργίας στην Κύπρο παρουσιάστηκε στο 2ο Ετήσιο Συνέδριο του Εθνικού Δικτύου Ενάντια στην Φτώχεια (ΕΔΕΦ). Στο συνέδριο με τίτλο «Μου παίρνεις τη ζωή όταν με ωθείς στην ανεργία», παρουσιάστηκε έρευνα της Στατιστικής Υπηρεσίας Κύπρου για την ανεργία στην Κύπρο το β’ τρίμηνο του 2013 σε σχέση με στοιχεία του 2007 και του 2008, αλλά και τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Παρουσιάζοντας την έρευνα η Α΄ Λειτουργός Στατιστικής Δώρα Κυριακίδου, ανέφερε ότι το ποσοστό ανεργία στην Κύπρο ανήλθε στο 15,5% το β’ τρίμηνο του 2013, κατατάσσονται την Κύπρο στην 5η χειρότερη θέση στην ΕΕ, μετά την Ελλάδα, την Ισπανία, την Πορτογαλία και την Κροατία.

Σημείωσε επίσης ότι η τελευταία πρόβλεψη της Eurostat για τον Αύγουστο παρουσιάζει την ανεργία στην Κύπρο στο 16,9%, ωστόσο, είπε οι εκτιμήσεις αυτές μπορούν να διαφοροποιηθούν προς τα κάτω με την προσθήκη των νέων στοιχείων.

Η ανεργία στην Κύπρο βρισκόταν το β’ τρίμηνο του  2007 στο 3,4% περίπου 3,5 μονάδες κάτω από τον μέσο όρο των 28 κρατών-μελών της ΕΕ, ενώ σήμερα, με την ανεργία να έχει εκτοξευθεί μετά το 2011, η Κύπρος βρίσκεται κάπου 4 μονάδες πάνω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Ιδιαίτερα ανησυχητικά είναι τα στοιχεία για την ανεργία των νέων, κάτω των 25 που ανέρχεται στο 40,3% σε σχέση με το 23,1% της ΕΕ28 και 10,9% που ήταν στην Κύπρο το β’ τρίμηνο του 2007.

Επίσης από το 2011 αυξήθηκε η ανεργία μεταξύ των ανδρών, που είναι σήμερα στο 16,3% σε σχέση με 14,6% που είναι η ανεργία των γυναικών.

Ιδιαίτερη σημασία έχει και το γεγονός ότι στο σύνολο των ανέργων, 35% είναι άτομα με τριτοβάθμια εκπαίδευση, περίπου τα μισά από τα οποία είναι νέοι κάτω των 25.

Το β’ τρίμηνο του 2013 το ποσοστό Κυπρίων ανέργων, που έφθανε το 15,6% ήταν για πρώτη φορά πιο υψηλό από αυτό των αλλοδαπών, που βρισκόταν στο 15%. Ωστόσο, οι αλλοδαποί άνεργοι είναι το 21% του συνόλου των ανέργων, σε σχέση με 15% που ήταν το 2007. Οι άνεργοι Κύπριοι ήταν 54,200 το β΄ τρίμηνο του 2013 σε σχέση με 15,900 την αντίστοιχη περίοδο του 2007, ενώ οι αλλοδαποί 14,100 το 2013 σε σχέση με 2,900 το 2007.

Αυξήθηκε επίσης η διάρκεια της ανεργίας, αφού περίπου 1 στους 10 είναι άνεργος κατά μέσο όρο για διάρκεια από 2 μέχρι 4 χρόνια, με το 36% να είναι άνεργοι για πάνω από ένα χρόνο όταν την αντίστοιχη περίοδο του 2008, μόλις το 12% ήταν άνεργοι για πάνω από ένα χρόνο, ενώ το 64% ήταν άνεργοι για λιγότερο από 6 μήνες.

Η ανεργία εκτοξεύτηκε στον τομέα των κατασκευών από 2% το β’ τρίμηνο του 2008, σε 25,6% το β’ τρίμηνο του 2013, στα ξενοδοχεία και εστιατόρια από 7,1% το β’ τρίμηνο του 2008 σε 21% το αντίστοιχο τρίμηνο του 2013, στη μεταποίηση από 2,6% το 2008 στο 19% το 2013, στη μεταφορά και αποθήκευση από 1,4% στο 16,4%, στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο από 3,8% στο 15,8%, στις επαγγελματικές, τεχνικές και επιστημονικές δραστηριότητες από 2,4% στο 8,8% και στην εκπαίδευση από 1,6% σε 6,6%.

Στις γυναίκες μεγαλύτερα ποσοστά ανεργίας καταγράφονται στα επαγγέλματα των πωλητριών κατά 30% και στους γραφείς κατά 18%. Αντιμέτωπο με την ανεργία και το 26% των νεοεισερχόμενων γυναικών. Στους άντρες μεγαλύτερη ανεργία καταγράφουν οι τεχνίτες κατά 25%, οι πωλητές κατά 14% και οι εργάτες κατά 13%. Ποσοστό 16% των νεοεισερχόμενων αντρών στην αγορά εργασίας είναι άνεργοι.

Στο σύνολο 68,300 ανέργων το β’ τρίμηνο του 2013 οι 13,862 είναι νεοεισερχόμενοι σε σχέση με 2,149 το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018. Πρώτη κατηγορία ανέργων οι πωλητές που αριθμούν το β’ τρίμηνο του 2013, 14,481 ανέργους σε σχέση με 3,022 την αντίστοιχη περίοδο του 2008. Ακολουθούν οι τεχνίτες με 9,709 άνεργους και οι ανειδίκευτοι εργάτες στα 8,831 άτομα.

Μιλώντας στο συνέδριο η Πρόεδρος του ΕΔΕΦ Κύπρου Νινέττα Καζάντζη τόνισε την ανάγκη για ουσιαστικές και δομικές αλλαγές στη δράση ενάντια στην φτώχεια.

Ανέφερε ότι στην ΕΕ, 120 εκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν κίνδυνο φτώχειας το 2013 σε σχέση με 90 εκ. το 2012, παρά τους διακηρυγμένους στόχους για μείωση των φτωχών ως το 2020.

Είπε επίσης ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί μια πιο σύγχρονη προσέγγιση για αναχαίτιση της φτώχειας και της ανεργίας, πέρα από τα ευχολόγια για ανάπτυξη και επανεκκίνηση της οικονομίας.

Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Νίκος Περιστιάνης, αναφέρθηκε σε μελέτη που διεξήγαγε για την κοινωνική ταυτότητα της Κύπρου. Όπως ανέφερε, ενώ η Κύπρος βρισκόταν σε μια ενδιάμεση θέση μεταξύ των μεσογειακών κρατών, στα οποία παρατηρούνται μεγαλύτερες ανισότητες και των κρατών της βόρειας και κεντρικής Ευρώπης, όπου οι ανισότητες είναι μικρότερες, μετά την κρίση το τοπίο έχει αλλάξει, με την Κύπρο να σπρώχνεται περισσότερο στην πορεία των κρατών με μεγαλύτερα χάσματα, ανεργία και φτώχεια.

Σημείωσε, ωστόσο, ότι οι μετατοπίσεις δεν είναι κατ’ ανάγκη μόνιμες και ότι η δράση των ανθρώπων είναι πάντα καθοριστική για την μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων.